Skillnad mellan versioner av "1.3 Övningar till Rationella uttryck"

Från Mathonline
Hoppa till: navigering, sök
m
m (Övning 4)
 
(62 mellanliggande versioner av samma användare visas inte)
Rad 2: Rad 2:
 
{| border="0" cellspacing="0" cellpadding="0" height="30" width="100%"
 
{| border="0" cellspacing="0" cellpadding="0" height="30" width="100%"
 
| style="border-bottom:1px solid #797979" width="5px" |  
 
| style="border-bottom:1px solid #797979" width="5px" |  
{{Not selected tab|[[Repetition Bråkräkning från Matte 1|Repetition: Bråkräkning]]}}
+
{{Not selected tab|[[1.3 Repetition Bråkräkning från Matte 1|Repetition: Bråkräkning]]}}
 
{{Not selected tab|[[1.3 Rationella uttryck|Teori]]}}
 
{{Not selected tab|[[1.3 Rationella uttryck|Teori]]}}
 
{{Selected tab|[[1.3 Övningar till Rationella uttryck|Övningar]]}}
 
{{Selected tab|[[1.3 Övningar till Rationella uttryck|Övningar]]}}
 
{{Not selected tab|[[1.3 Fördjupning till Rationella uttryck|Fördjupning]]}}
 
{{Not selected tab|[[1.3 Fördjupning till Rationella uttryck|Fördjupning]]}}
{{Not selected tab|[[1.3 Internetlänkar till Rationella uttryck|Internetlänkar]]}}
+
{{Not selected tab|[[1.4 Talet e: Exponentialfunktionen med basen e och den naturliga logaritmen|Nästa avsnitt -->]]}}
 
| style="border-bottom:1px solid #797979"  width="100%"|  
 
| style="border-bottom:1px solid #797979"  width="100%"|  
 
|}
 
|}
 +
[[1.2 Faktorisering av polynom|<span style="color:blue"><-- Förra avsnitt</span>]]
  
  
== E-övningar: 1-6 ==
+
<Big><Big><Big><span style="color:blue">E-övningar: 1-6</span></Big></Big></Big>
 +
 
  
 
== Övning 1 ==
 
== Övning 1 ==
 
<div class="ovning">
 
<div class="ovning">
För vilka värden på x är uttrycken nedan definierade och för vilka är de inte definierade?
+
För vilka värden på <math> x \, </math> är uttrycken nedan definierade och för vilka är de inte definierade?
+
a) <math> x^2 + 1 \over 3\,x - 6 </math>
+
  
  
b) <math> x^2 - 5\,x + \over (x+6) \cdot (x-1) </math>
+
a) <big><big><math> {\color{White} x} {x^2 + 1 \over 3\,x - 6} </math></big></big>
  
  
c) <math> x^3 + 3\,x^2 -8\,x - 1 \over x^2 + 1 </math>
+
b) <big><big><math> {\color{White} x} {x^2 - 5\,x + 3  \over (x+6) \cdot (x-1)} </math></big></big>
  
  
d) <math> 4\,x^4 -6\,x^2 + 1 \over x^2 - 16 </math>  
+
c) <big><big><math> {\color{White} x} {x^3 + 3\,x^2 -8\,x - 1 \over x^2 + 1} </math></big></big>
 +
 
 +
 
 +
d) <big><big><math> {\color{White} x} {4\,x^4 -6\,x^2 + 1 \over x^2 - 16} </math></big></big>
  
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 1a|1.4 Svar 1a|Lösning 1a|1.4 Lösning 1a|Svar 1b|1.4 Svar 1b|Lösning 1b|1.4 Lösning 1b|Svar 1c|1.4 Svar 1c|Lösning 1c|1.4 Lösning 1c|Svar 1d|1.4 Svar 1d|Lösning 1d|1.4 Lösning 1d}}
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 1a|1.4 Svar 1a|Lösning 1a|1.4 Lösning 1a|Svar 1b|1.4 Svar 1b|Lösning 1b|1.4 Lösning 1b|Svar 1c|1.4 Svar 1c|Lösning 1c|1.4 Lösning 1c|Svar 1d|1.4 Svar 1d|Lösning 1d|1.4 Lösning 1d}}
 
<!-- Alternativt:
 
<!-- Alternativt:
:<small><small>[[1.4 Svar 1a|Svar 1a]] | [[1.4 Lösning 1a|Lösning 1a]] | [[1.4 Svar 1b|Svar 1b]] | [[1.4 Lösning 1b|Lösning 1b]] | [[1.4 Svar 1c|Svar 1c]] | [[1.4 Lösning 1c|Lösning 1c]] | [[1.4 Svar 1d|Svar 1d]] | [[1.4 Lösning 1d|Lösning 1d]]</small></small>
+
:<small><small>[[1.4 Svar 1a|Svar 1a]] | [[1.4 Lösning 1a|Lösning 1a]] | [[1.4 Svar 1b|Svar 1b]] | [[1.4 Lösning 1b|Lösning 1b]] | [[1.4 Svar 1c|Svar 1c]] | [[1.4 Lösning 1c|Lösning 1c]] | [[1.4 Svar 1d|Svar 1d]] | [[1.4 Lösning 1d|Lösning 1d]]</small></small> -->
-->
+
  
 
== Övning 2 ==
 
== Övning 2 ==
Rad 37: Rad 39:
 
Beräkna exakt
 
Beräkna exakt
 
   
 
   
a) <math> f(3)\, </math> om <math> f(x) = {x^2 - 4\,x + 3 \over 2\,x^2 + 3} </math>
+
a) <math> {\color{White} x} f(3)\, </math> om <math> \, f(x) = </math> <big><big><math> {x^2 - 4\,x + 3 \over 2\,x^2 + 3} </math></big></big>
  
  
b) <math> g(2)\, </math> om <math> g(t) = {3\,t^2 - 2\,t \over t\,(t+1)} </math>
+
b) <math> {\color{White} x} g(2)\, </math> om <math> \, g(t) = </math> <big><big><math> {3\,t^2 - 2\,t \over t\,(t+1)} </math></big></big>
  
  
c) <math> h(-1)\, </math> om <math> h(x) = {x^3 - x^2 - 1 \over x^3 + x^2 + x} </math>
+
c) <math> {\color{White} x} h(-1)\, </math> om <math> h(x) = </math> <big><big><math> {x^3 - x^2 - 1 \over x^3 + x^2 + x} </math></big></big>
  
  
d) <math> f(-1)\, </math> om <math> f(z) = {z^3 - z^2 - z - 1 \over z^3 + z^2 + z + 1} </math>  
+
d) <math> {\color{White} x} f(-1)\, </math> om <math> f(z) = </math> <big><big><math> {z^3 - z^2 - z - 1 \over z^3 + z^2 + z + 1} </math></big></big>  
  
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 2a|1.4 Svar 2a|Lösning 2a|1.4 Lösning 2a|Svar 2b|1.4 Svar 2b|Lösning 2b|1.4 Lösning 2b|Svar 2c|1.4 Svar 2c|Lösning 2c|1.4 Lösning 2c|Svar 2d|1.4 Svar 2d|Lösning 2d|1.4 Lösning 2d}}
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 2a|1.4 Svar 2a|Lösning 2a|1.4 Lösning 2a|Svar 2b|1.4 Svar 2b|Lösning 2b|1.4 Lösning 2b|Svar 2c|1.4 Svar 2c|Lösning 2c|1.4 Lösning 2c|Svar 2d|1.4 Svar 2d|Lösning 2d|1.4 Lösning 2d}}
Rad 57: Rad 59:
 
Förkorta följande uttryck så långt som möjligt, om det går:
 
Förkorta följande uttryck så långt som möjligt, om det går:
  
a) <math> 20\,x^3\,y^2 \over 4\,x^2\,y </math>
 
  
 +
a) <big><big><math> {\color{White} x} {20\,x^3\,y^2 \over 4\,x^2\,y} </math></big></big>
  
b) <math> x^2\,(x + y) \over x </math>
 
  
 +
b) <big><big><math> {\color{White} x} {x^2\,(x + y) \over x} </math></big></big>
  
c) <math> x\,(x - y) \over y </math>  
+
 
 +
c) <big><big><math> {\color{White} x} {x\,(x - y) \over y} </math></big></big>  
  
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 3a|1.4 Svar 3a|Lösning 3a|1.4 Lösning 3a|Svar 3b|1.4 Svar 3b|Lösning 3b|1.4 Lösning 3b|Svar 3c|1.4 Svar 3c|Lösning 3c|1.4 Lösning 3c}}
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 3a|1.4 Svar 3a|Lösning 3a|1.4 Lösning 3a|Svar 3b|1.4 Svar 3b|Lösning 3b|1.4 Lösning 3b|Svar 3c|1.4 Svar 3c|Lösning 3c|1.4 Lösning 3c}}
Rad 74: Rad 77:
 
Förenkla följande uttryck så långt som möjligt:
 
Förenkla följande uttryck så långt som möjligt:
  
a) <math> x - y \over y - x </math>
 
  
 +
a) <big><big><math> {\color{White} x} {x - y \over y - x} </math></big></big>
  
b) <math> 6\,(x-2)^2 \over 3\,x - 6 </math>
+
 
 +
b) <big><big><math> {\color{White} x} {6\,(x-2)^2 \over 3\,x - 6} </math></big></big>
  
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 4a|1.4 Svar 4a|Lösning 4a|1.4 Lösning 4a|Svar 4b|1.4 Svar 4b|Lösning 4b|1.4 Lösning 4b}}
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 4a|1.4 Svar 4a|Lösning 4a|1.4 Lösning 4a|Svar 4b|1.4 Svar 4b|Lösning 4b|1.4 Lösning 4b}}
 
<!-- Alternativt:
 
<!-- Alternativt:
:<small><small>[[1.4 Svar 4a|Svar 4a]] | [[1.4 Lösning 4a|Lösning 4a]] | [[1.4 Svar 4b|Svar 4b]] | [[1.4 Lösning 4b|Lösning 4b]]</small></small>
+
:<small><small>[[1.4 Svar 4a|Svar 4a]] | [[1.4 Lösning 4a|Lösning 4a]] | [[1.4 Svar 4b|Svar 4b]] | [[1.4 Lösning 4b|Lösning 4b]]</small></small> -->
-->
+
  
 
== Övning 5 ==
 
== Övning 5 ==
Rad 88: Rad 91:
 
Förenkla följande uttryck så långt som möjligt:
 
Förenkla följande uttryck så långt som möjligt:
  
a) <math> {x \over 3} + {x \over 2} - {x \over 6} </math>
+
 
 +
a) <big><big><math> {\color{White} x} {x \over 3} + {x \over 2} - {x \over 6} </math></big></big>
  
 
   
 
   
b) <math> {2 \over x} + {3 \over x^2} + {4 \over x^3} </math>
+
b) <big><big><math> {\color{White} x} {2 \over x} + {3 \over x^2} + {4 \over x^3} </math></big></big>
  
  
c) <math> {3 \over a-2} - {a+7 \over 6-3\,a} </math>
+
c) <big><big><math> {\color{White} x} {3 \over a\,-\,2} - {a\,+\,7 \over 6\,-\,3\,a} </math></big></big>
  
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 5a|1.4 Svar 5a|Lösning 5a|1.4 Lösning 5a|Svar 5b|1.4 Svar 5b|Lösning 5b|1.4 Lösning 5b|Svar 5c|1.4 Svar 5c|Lösning 5c|1.4 Lösning 5c}}
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 5a|1.4 Svar 5a|Lösning 5a|1.4 Lösning 5a|Svar 5b|1.4 Svar 5b|Lösning 5b|1.4 Lösning 5b|Svar 5c|1.4 Svar 5c|Lösning 5c|1.4 Lösning 5c}}
Rad 105: Rad 109:
 
Förenkla följande uttryck så långt som möjligt:
 
Förenkla följande uttryck så långt som möjligt:
  
a) <math> {3\,(y-3) \over 8\,y} \cdot {24\,y \over y-3} </math>
 
  
 +
a) <big><big><math> {\color{White} x} {3\,(y\,-\,3) \over 8\,y} \cdot {24\,y \over y\,-\,3} </math></big></big>
  
b) <math> {x+y \over x^2} \cdot {x\,y \over x+y} </math>
 
  
 +
b) <big><big><math> {\color{White} x} {x\,+\,y \over x^2} \cdot {x\,y \over x\,+\,y} </math></big></big>
  
c) <math> \left({2\,a - 4 \over a^2}\right)\, \Bigg / \,\left({a^2 - 4 \over a^4}\right) </math>  
+
 
 +
c) <big><big><math> {\color{White} x} \left({2\,a\,-\,4 \over a^2}\right)\, \Big / \,\left({a^2\,-\,4 \over a^4}\right) </math></big></big>  
  
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 6a|1.4 Svar 6a|Lösning 6a|1.4 Lösning 6a|Svar 6b|1.4 Svar 6b|Lösning 6b|1.4 Lösning 6b|Svar 6c|1.4 Svar 6c|Lösning 6c|1.4 Lösning 6c}}
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 6a|1.4 Svar 6a|Lösning 6a|1.4 Lösning 6a|Svar 6b|1.4 Svar 6b|Lösning 6b|1.4 Lösning 6b|Svar 6c|1.4 Svar 6c|Lösning 6c|1.4 Lösning 6c}}
Rad 118: Rad 123:
 
-->
 
-->
  
== C-övningar: 7-9 ==
+
 
 +
 
 +
<Big><Big><Big><span style="color:blue">C-övningar: 7-9</span></Big></Big></Big>
 +
 
  
 
== Övning 7 ==
 
== Övning 7 ==
Rad 124: Rad 132:
 
Förenkla följande uttryck så långt som möjligt:
 
Förenkla följande uttryck så långt som möjligt:
  
a) <math> x^2 - 25 \over 8\,x^2 - 40\,x </math>
+
 
 +
a) <big><big><math> {\color{White} x} {x^2\,-\,25 \over 8\,x^2\,-\,40\,x} </math></big></big>
  
  
b) <math> 3\,x^2 - 12\,x \over x^2 - 6\,x + 8 </math>
+
b) <big><big><math> {\color{White} x} {3\,x^2\,-\,12\,x \over x^2\,-\,6\,x\,+\,8} </math></big></big>
  
  
c) <math> 1 - x\,y \over (x\,y)^2 - x\,y </math>
+
c) <big><big><math> {\color{White} x} {1\,-\,x\,y \over (x\,y)^2\,-\,x\,y} </math></big></big>
  
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 7a|1.4 Svar 7a|Lösning 7a|1.4 Lösning 7a|Svar 7b|1.4 Svar 7b|Lösning 7b|1.4 Lösning 7b|Svar 7c|1.4 Svar 7c|Lösning 7c|1.4 Lösning 7c}}
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 7a|1.4 Svar 7a|Lösning 7a|1.4 Lösning 7a|Svar 7b|1.4 Svar 7b|Lösning 7b|1.4 Lösning 7b|Svar 7c|1.4 Svar 7c|Lösning 7c|1.4 Lösning 7c}}
Rad 141: Rad 150:
 
Förenkla uttrycken i a) och b) så långt som möjligt:
 
Förenkla uttrycken i a) och b) så långt som möjligt:
  
a) <math> {6\,x \over 4 - 9\,x^2} - {1 \over 2 -3\,x} </math>
+
a) <big><big><math> {\color{White} x} {6\,x \over 4 - 9\,x^2} - {1 \over 2 -3\,x} </math></big></big>
  
 
   
 
   
b) <math> {1-x \over x+1} - {1+x \over 1-x} + {4\,x \over 1-x^2} </math>
+
b) <big><big><math> {\color{White} x} {1-x \over x+1} - {1+x \over 1-x} + {4\,x \over 1-x^2} </math></big></big>
  
  
c) För vilket värde på <math> z\, </math> har följande ekvation lösningen <math> x = 2\; </math>:
+
c) För vilket värde på <math> z\, </math> har följande ekvation lösningen <math> x = 2\, </math>:
  
  
Rad 161: Rad 170:
 
Förenkla följande uttryck så långt som möjligt:
 
Förenkla följande uttryck så långt som möjligt:
  
a) <math> \left({1 \over 2\,x - 1} + {1 \over 2\,x + 1}\right) \cdot {2\,x + 1 \over 2\,x} </math>  
+
a) <big><big><math> {\color{White} x} \left({1 \over 2\,x\,-\,1} + {1 \over 2\,x\,+\,1}\right) \cdot {2\,x\,+\,1 \over 2\,x} </math></big></big>
  
  
b) <math> \left({a^2 - 6\,a + 9 \over b^6}\right)\, \Bigg / \,\left({a - 3 \over b^5}\right) </math>
+
b) <big><big><math> {\color{White} x} \left({a^2\,-\,6\,a\,+\,9 \over b^6}\right)\, \Big / \,\left({a\,-\,3 \over b^5}\right) </math></big></big>
  
  
c) <math> \left(1 - {x^2 \over y^2}\right)\, \Bigg / \,\left(1 - {x \over y}\right) </math>  
+
c) <big><big><math> {\color{White} x} \left(1 - {x^2 \over y^2}\right)\, \Big / \,\left(1 - {x \over y}\right) </math></big></big>
  
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 9a|1.4 Svar 9a|Lösning 9a|1.4 Lösning 9a|Svar 9b|1.4 Svar 9b|Lösning 9b|1.4 Lösning 9b|Svar 9c|1.4 Svar 9c|Lösning 9c|1.4 Lösning 9c}}
 
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 9a|1.4 Svar 9a|Lösning 9a|1.4 Lösning 9a|Svar 9b|1.4 Svar 9b|Lösning 9b|1.4 Lösning 9b|Svar 9c|1.4 Svar 9c|Lösning 9c|1.4 Lösning 9c}}
Rad 174: Rad 183:
 
-->
 
-->
  
== A-övningar: 10-12 ==
+
 
 +
 
 +
<Big><Big><Big><span style="color:blue">A-övningar: 10-12</span></Big></Big></Big>
  
 
== Övning 10 ==
 
== Övning 10 ==
Rad 180: Rad 191:
 
Förenkla så långt som möjligt:
 
Förenkla så långt som möjligt:
  
<math> {2\,x^2 - x^3 \over 2\,x^2 - 8} - {x \over x+2} + {x+2 \over 2} </math>
+
:<math> {2\,x^2 - x^3 \over 2\,x^2 - 8} - {x \over x+2} + {x+2 \over 2} </math>
  
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 11|1.4 Svar 11|Lösning 11|1.4 Lösning 11}}
+
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 10|1.4 Svar 11|Lösning 10|1.4 Lösning 11}}
 
<!-- Alternativt:
 
<!-- Alternativt:
:<small><small>[[1.4 Svar 11|Svar 11]] | [[1.4 Lösning 11|Lösning 11]]</small></small>
+
:<small><small>[[1.4 Svar 11|Svar 10]] | [[1.4 Lösning 11|Lösning 10]]</small></small>
 
-->
 
-->
  
Rad 191: Rad 202:
 
En rationell funktion är given:  
 
En rationell funktion är given:  
  
<math> f(x) = {x+2 \over x^2 - x - 6} </math>  
+
:<math> f(x) = {x+2 \over x^2 - x - 6} </math>  
  
 
a) Faktorisera nämnaren och skriv <math> f(x)\, </math> med faktoriserad nämnare.
 
a) Faktorisera nämnaren och skriv <math> f(x)\, </math> med faktoriserad nämnare.
Rad 197: Rad 208:
 
Läs om [[1.3_Fördjupning_till_Rationella_uttryck#H.C3.A4vbara_och_icke-h.C3.A4vbara_diskontinuiteter|<strong><span style="color:blue">Hävbara och icke-hävbara diskontinuiteter</span></strong>]] för att kunna lösa b)-d).  
 
Läs om [[1.3_Fördjupning_till_Rationella_uttryck#H.C3.A4vbara_och_icke-h.C3.A4vbara_diskontinuiteter|<strong><span style="color:blue">Hävbara och icke-hävbara diskontinuiteter</span></strong>]] för att kunna lösa b)-d).  
  
b) Ange de värden på x för vilka <math> f(x)\, </math> inte är definierad (funktionens diskontinuiteter). Ange <math>\, f(x)</math>:s hävbara och icke-hävbara diskontinuiteter.
+
b) Ange de värden på <math> x\, </math> för vilka <math> f(x)\, </math> inte är definierad (funktionens diskontinuiteter). Ange <math>\, f(x)</math>:s hävbara och icke-hävbara diskontinuiteter.
  
 
c) Ange en funktion <math> g(x)\, </math> som inte längre har <math>\, f(x)</math>:s hävbara diskontinuitet, men är annars identisk med <math> f(x)\, </math>.   
 
c) Ange en funktion <math> g(x)\, </math> som inte längre har <math>\, f(x)</math>:s hävbara diskontinuitet, men är annars identisk med <math> f(x)\, </math>.   
Rad 203: Rad 214:
 
d) Rita graferna till <math> f(x)\, </math> och <math> g(x)\, </math>. Kan man av grafernas utseende dra slutsatsen att funktionerna är identiska? Motivera ditt svar.
 
d) Rita graferna till <math> f(x)\, </math> och <math> g(x)\, </math>. Kan man av grafernas utseende dra slutsatsen att funktionerna är identiska? Motivera ditt svar.
  
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 10a|1.4 Svar 10a|Lösning 10a|1.4 Lösning 10a|Svar 10b|1.4 Svar 10b|Lösning 10b|1.4 Lösning 10b|Svar 10c|1.4 Svar 10c|Lösning 10c|1.4 Lösning 10c|Svar 10d|1.4 Svar 10d|Lösning 10d|1.4 Lösning 10d}}
+
</div>{{#NAVCONTENT:Svar 11a|1.4 Svar 10a|Lösning 11a|1.4 Lösning 10a|Svar 11b|1.4 Svar 10b|Lösning 11b|1.4 Lösning 10b|Svar 11c|1.4 Svar 10c|Lösning 11c|1.4 Lösning 10c|Svar 11d|1.4 Svar 10d|Lösning 11d|1.4 Lösning 10d}}
 
<!-- Alternativt:
 
<!-- Alternativt:
 
:<small><small>[[1.4 Svar 10a|Svar 10a]] | [[1.4 Lösning 10a|Lösning 10a]] | [[1.4 Svar 10b|Svar 10b]] | [[1.4 Lösning 10b|Lösning 10b]] | [[1.4 Svar 10c|Svar 10c]] | [[1.4 Lösning 10c|Lösning 10c]] | [[1.4 Svar 10d|Svar 10d]] | [[1.4 Lösning 10d|Lösning 10d]]</small></small>
 
:<small><small>[[1.4 Svar 10a|Svar 10a]] | [[1.4 Lösning 10a|Lösning 10a]] | [[1.4 Svar 10b|Svar 10b]] | [[1.4 Lösning 10b|Lösning 10b]] | [[1.4 Svar 10c|Svar 10c]] | [[1.4 Lösning 10c|Lösning 10c]] | [[1.4 Svar 10d|Svar 10d]] | [[1.4 Lösning 10d|Lösning 10d]]</small></small>
Rad 210: Rad 221:
 
== Övning 12 ==
 
== Övning 12 ==
 
<div class="ovning">
 
<div class="ovning">
Lös ekvationen
+
Lös följande ekvation:
  
<math> v - {u \over u\,v + v\,x} = {v\,x^2 \over x^2 - u^2} + {u\,v^2 \over v\,x + u\,v} </math>
+
:<math> {\color{White} x} v - {u \over u\,v\,+\,v\,x} = {v\,x^2 \over x^2\,-\,u^2} + {u\,v^2 \over v\,x\,+\,u\,v} </math>
  
  
Rad 224: Rad 235:
  
  
 
+
<!--
 
<Big><Big><Big><span style="color:blue"><u>Facit</u></span></Big></Big></Big>
 
<Big><Big><Big><span style="color:blue"><u>Facit</u></span></Big></Big></Big>
 +
  
  
 
== 1a ==
 
== 1a ==
Uttrycket är definierat för alla x utom för <math> x = 2 </math>.
+
Uttrycket är definierat för alla <math> x \, </math> utom för <math> x = 2 </math>.
  
 
== 1b ==
 
== 1b ==
Uttrycket är definierat för alla x utom för <math> x = -6 </math> och för <math> x = 1 </math>.
+
Uttrycket är definierat för alla <math> x \, </math> utom för <math> x = -6 </math> och för <math> x = 1 </math>.
  
 
== 1c ==
 
== 1c ==
Uttrycket är definierat för alla (reella) x.
+
Uttrycket är definierat för alla (reella) <math> x \, </math>.
  
 
== 1d ==
 
== 1d ==
Uttrycket är definierat för alla x utom för <math> x = 4 </math> och <math> x = -4 </math>.
+
Uttrycket är definierat för alla <math> x \, </math> utom för <math> x = 4 </math> och <math> x = -4 </math>.
  
 
== 2a ==
 
== 2a ==
Rad 302: Rad 314:
  
 
== 8c ==
 
== 8c ==
 +
 +
<math> z = - 2\, </math>
  
 
== 9a ==
 
== 9a ==
Rad 319: Rad 333:
  
 
== 11b ==
 
== 11b ==
<math> x = -2\, </math>
 
  
<math> x = 3\, </math>
+
<math> x_1 = -2\, </math>
 +
 
 +
<math> x_2 = 3\, </math>
 +
 
 +
<math> x_1 = -2\, </math> är en hävbar diskontinuitet.
 +
 
 +
<math> x_2 = 3\, </math> är en icke-hävbar diskontinuitet.
  
 
== 11c ==
 
== 11c ==
Rad 333: Rad 352:
 
== 12 ==
 
== 12 ==
 
<math> x = {u \over v^2 + 1} </math>
 
<math> x = {u \over v^2 + 1} </math>
 +
-->
 +
  
 
   
 
   
  
 
[[Matte:Copyrights|Copyright]] © 2011-2014 Taifun Alishenas. All Rights Reserved.
 
[[Matte:Copyrights|Copyright]] © 2011-2014 Taifun Alishenas. All Rights Reserved.

Nuvarande version från 30 oktober 2014 kl. 13.47

       Repetition: Bråkräkning          Teori          Övningar          Fördjupning          Nästa avsnitt -->      

<-- Förra avsnitt


E-övningar: 1-6


Övning 1

För vilka värden på \( x \, \) är uttrycken nedan definierade och för vilka är de inte definierade?


a) \( {\color{White} x} {x^2 + 1 \over 3\,x - 6} \)


b) \( {\color{White} x} {x^2 - 5\,x + 3 \over (x+6) \cdot (x-1)} \)


c) \( {\color{White} x} {x^3 + 3\,x^2 -8\,x - 1 \over x^2 + 1} \)


d) \( {\color{White} x} {4\,x^4 -6\,x^2 + 1 \over x^2 - 16} \)

Övning 2

Beräkna exakt

a) \( {\color{White} x} f(3)\, \) om \( \, f(x) = \) \( {x^2 - 4\,x + 3 \over 2\,x^2 + 3} \)


b) \( {\color{White} x} g(2)\, \) om \( \, g(t) = \) \( {3\,t^2 - 2\,t \over t\,(t+1)} \)


c) \( {\color{White} x} h(-1)\, \) om \( h(x) = \) \( {x^3 - x^2 - 1 \over x^3 + x^2 + x} \)


d) \( {\color{White} x} f(-1)\, \) om \( f(z) = \) \( {z^3 - z^2 - z - 1 \over z^3 + z^2 + z + 1} \)

Övning 3

Förkorta följande uttryck så långt som möjligt, om det går:


a) \( {\color{White} x} {20\,x^3\,y^2 \over 4\,x^2\,y} \)


b) \( {\color{White} x} {x^2\,(x + y) \over x} \)


c) \( {\color{White} x} {x\,(x - y) \over y} \)

Övning 4

Förenkla följande uttryck så långt som möjligt:


a) \( {\color{White} x} {x - y \over y - x} \)


b) \( {\color{White} x} {6\,(x-2)^2 \over 3\,x - 6} \)

Övning 5

Förenkla följande uttryck så långt som möjligt:


a) \( {\color{White} x} {x \over 3} + {x \over 2} - {x \over 6} \)


b) \( {\color{White} x} {2 \over x} + {3 \over x^2} + {4 \over x^3} \)


c) \( {\color{White} x} {3 \over a\,-\,2} - {a\,+\,7 \over 6\,-\,3\,a} \)

Övning 6

Förenkla följande uttryck så långt som möjligt:


a) \( {\color{White} x} {3\,(y\,-\,3) \over 8\,y} \cdot {24\,y \over y\,-\,3} \)


b) \( {\color{White} x} {x\,+\,y \over x^2} \cdot {x\,y \over x\,+\,y} \)


c) \( {\color{White} x} \left({2\,a\,-\,4 \over a^2}\right)\, \Big / \,\left({a^2\,-\,4 \over a^4}\right) \)


C-övningar: 7-9


Övning 7

Förenkla följande uttryck så långt som möjligt:


a) \( {\color{White} x} {x^2\,-\,25 \over 8\,x^2\,-\,40\,x} \)


b) \( {\color{White} x} {3\,x^2\,-\,12\,x \over x^2\,-\,6\,x\,+\,8} \)


c) \( {\color{White} x} {1\,-\,x\,y \over (x\,y)^2\,-\,x\,y} \)

Övning 8

Förenkla uttrycken i a) och b) så långt som möjligt:

a) \( {\color{White} x} {6\,x \over 4 - 9\,x^2} - {1 \over 2 -3\,x} \)


b) \( {\color{White} x} {1-x \over x+1} - {1+x \over 1-x} + {4\,x \over 1-x^2} \)


c) För vilket värde på \( z\, \) har följande ekvation lösningen \( x = 2\, \)\[ {15\,x^2 - 2\,x - 6 \over 6} = {x - 3\,z \over 2} - {z - 2\,x^2 \over 3} - {z \over x} \]

Övning 9

Förenkla följande uttryck så långt som möjligt:

a) \( {\color{White} x} \left({1 \over 2\,x\,-\,1} + {1 \over 2\,x\,+\,1}\right) \cdot {2\,x\,+\,1 \over 2\,x} \)


b) \( {\color{White} x} \left({a^2\,-\,6\,a\,+\,9 \over b^6}\right)\, \Big / \,\left({a\,-\,3 \over b^5}\right) \)


c) \( {\color{White} x} \left(1 - {x^2 \over y^2}\right)\, \Big / \,\left(1 - {x \over y}\right) \)


A-övningar: 10-12

Övning 10

Förenkla så långt som möjligt:

\[ {2\,x^2 - x^3 \over 2\,x^2 - 8} - {x \over x+2} + {x+2 \over 2} \]

Övning 11

En rationell funktion är given:

\[ f(x) = {x+2 \over x^2 - x - 6} \]

a) Faktorisera nämnaren och skriv \( f(x)\, \) med faktoriserad nämnare.

Läs om Hävbara och icke-hävbara diskontinuiteter för att kunna lösa b)-d).

b) Ange de värden på \( x\, \) för vilka \( f(x)\, \) inte är definierad (funktionens diskontinuiteter). Ange \(\, f(x)\):s hävbara och icke-hävbara diskontinuiteter.

c) Ange en funktion \( g(x)\, \) som inte längre har \(\, f(x)\):s hävbara diskontinuitet, men är annars identisk med \( f(x)\, \).

d) Rita graferna till \( f(x)\, \) och \( g(x)\, \). Kan man av grafernas utseende dra slutsatsen att funktionerna är identiska? Motivera ditt svar.

Övning 12

Lös följande ekvation:

\[ {\color{White} x} v - {u \over u\,v\,+\,v\,x} = {v\,x^2 \over x^2\,-\,u^2} + {u\,v^2 \over v\,x\,+\,u\,v} \]


där \( u\, \) och \( v\, \) är givna konstanter och \( x\, \) ekvationens obekant. Lösningen kommer därför att bli ett rationellt uttryck i \( u\, \) och \( v\, \).




Copyright © 2011-2014 Taifun Alishenas. All Rights Reserved.